The pilgrim fathers

On the birthday of Catharina's Fris ,the mother of Jerome Nicholas Vlieland ,we found her entry in the poorhouse in Leiden .

Serendipity calls Gilly this .

And at the same time there was a program on the BBC which Gilly was watching ,about the founding of America and the Pilgrim fathers and the Mayflower.

It was based on a history of the life and times of William Bradford written by himself.

He came from Yorkshire, England and fled to Holland around 1600 and lived in Leiden for a time before leaving for The New World

Leiden ,the birthplace of Catharina's

The book went missing for many years but was discovered again around 1850 and where do you think ?
In the Library of our Bishop of London at Fulham Palace, London.

The archives of the pilgrim fathers are online
 What The journal is the history of the first 30 years of Plymouth Colony, handwritten by William Bradford. It is known as "Of Plymouth Plantation" from the heading on the first page. The Bradford journal is the single most complete authority for the story of the Pilgrims and the early years of the Colony they founded. WHO: William Bradford, author of the journal, was not only an eyewitness to the early years of Plymouth Colony, he was a leader of the Pilgrim community. The survival of the Colony was in large part due to his patience, wisdom, and courage. Bradford was born in Austerfield, England, in 1590. A member of the Scrooby Separatist congregation, he spent 12 years in Holland with the community and was a Mayflower passenger. 

House of William Bradford now the Pilgrim museum in Leiden.

After the death of Plymouth Colony’s first governor, John Carver, in 1621, William Bradford was elected governor. He held that position, except for five 1-year terms, for the remaining 36 years of his life.
 WHEN: Written between 1630 and 1647, the journal describes the story of the Pilgrims from 1608, when they settled in Holland, through the 1620 Mayflower voyage, until the year 1647. The book ends with a list, written in 1650, of Mayflower passengers. WHY THE JOURNAL IS IMPORTANT: The Bradford journal is the single most important source of information about the Pilgrims and Plymouth Colony. Bradford’s history is a blend of fact and interpretation. The Bradford journal records not only the events of the first 30 years but also the reactions of the colonists. The Bradford journal is regarded by historians as the preeminent work of 17th century America. It is Bradford’s simple yet vivid story, as told in his journal, that has made the Pilgrims the much-loved "spiritual ancestors of all Americans" (Samuel Eliot Morison). 
HOW THE JOURNAL HAS TRAVELED: The original Bradford manuscript was used in the 17th and 18th centuries by other colonial historians. The manuscript was known to be in Boston’s Old South Church Library in the 1760s but then disappeared. It was rediscovered in the library of the Bishop of London in the 1850s. Formal proposals to return the manuscript were not successful until the 1897 initiative of the Hon. George Hoar, U.S. Senator from Massachusetts, supported by the Pilgrim Society, the American Antiquarian Society, and the New England Society of New York. The Bradford journal was presented to the Governor of the Commonwealth of Massachusetts and is on deposit in the State Library in the State House in Boston. ABOUT 17TH CENTURY BOOKS & MANUSCRIPTS: Early in the 16th century, ragbased paper replaced parchment book pages. Both parchment and rag paper are very durable. Documents from the 17th century usually outlast those written on the highly acidic 19th and 20th century wood pulp-based paper. William Bradford's manuscript journal is a vellum-bound volume measuring 11 1/2" by 7 3/4." There are 270 pages, numbered (sometimes inaccurately) by Bradford himself. The ink is slightly faded and has turned brown with age, but it is still completely legible. The pages are somewhat foxed (discolored) but otherwise the almost 400-year-old document is in remarkably good condition. Bradford, like all writers of his time, uses a variety of spelling. A rule code for spelling was unknown then and dictionaries uncommon. Consistency in spelling was not a virtue, even important state papers might reflect regional speech. In addition, there were a number of particular customs used, as for example the f-shaped s which was used when the letter s was doubled or used initially. Bradford also uses common abbreviations such as wt for with, yt for that, and ye for the.

whist,dominoes,dice

The Transport Board’s daily allowance seems to have been on the meagre side and many of the prisoners supplemented their incomes by giving lessons in French, fencing or drawing. Others seem to have made for sale tobacco boxes, sets of dominoes and bobbins used in making lace. 

Some may have built model ships of the type made from bone and rigged with human hair which are associated with French prisoners – one occasionally appears at auction houses. Whether to supplement their diet, or to satisfy French gastronomic taste, prisoners were frequently seen gathering snails, much to the amazement of the locals.
The prisoners of war made all kind of things .
Games like whist , dominoes or  dices were made of bones  

Dating the introduction of dominoes to Europe can be dated in the early 18th Century. 

The game was first found in Italy and then made it’s way to France. Due to the Napoleonic wars French prisoners of war introduced the game to England by the late 18th Century. 

Modern dice games like craps appear to pre date dominoes with evidence of use in the 17th Century in Europe.
Early dominoes were traditionally carved from ivory or bone. The design appears to have been modeled after dice, which pre-dated modern dominoes.

A game of whist

Whist Box Georgian Gaming Token Box Tiny English Circa 1800 - 1810.

this extremely sweet and extremely minuscule gaming token box from the very start of the nineteenth century. English in origin, George III period bone box was once intended to hold four circular bone gaming counters for the card game called Whist.

Whist is an ancient game that had its roots sometime in the 16th century when it was then called Ruff and Honours. The Georgian's were great gamblers and this ancient game was revived and extremely popular during the 18th and 19th century; it has since been superseded in popularity by the card game called Bridge.

Measuring a teeny 1 2/8" diameter by 0.5".

The top is deliciously turned with typical Georgian care and skill. The central circular cartouche hand painted with the word WHIST being bordered by polychrome painted flowers. The raised concentric circle edges having a delicately executed green leaf border. The base is equally decorative with recessed circular patterning. One unscrews the lid to reveal the empty, plain interior. This little box has bucket fulls of natural patina where it has been handled over the centuries - we guarantee that you will adore it.

Condition is very good for a 200 year old treasure. There is but minimal rubbing to the lid lettering. This delight is free of cracks with only the smallest area of slight roughness to the screw edge on the interior, mentioned for complete accuracy.

A story about three fisherman escaping from a prisoner of warcamp is great news in 1781. 
The men from Scheveningen  Ary Dykhuizen, Chiel Pronk en Krelis Spaan were heroes in those days .
Two famous ladies in those days Betje Wolff and Aagje Deken made a poem and later music of Mozart was added and it became a song.
The real story in the newspaper.
The men werd stopped by the Admiralty.
They had to pay 95 guilders to receive a passport.And that after 13 weeks imprisonment.

Voorleden Vrydag is te Scheveningen een Pink nit Engeland terug
gekomen met een Pasport ven dc Admiraliteit, die hem 95 Guldens had
gekost en dat na 13 Weeken aangehouden te zyn geweest. Eene Schoone
gratie.

Loflied voor de drie dappere Scheveningers, Ary Dykhuizen, Chiel Pronk en Krelis Spaan.
Den 6 january 1781; met een kleine boot uit Engeland naar de Hollandsche kust over gestooken, en na eene reis van 50 uuren gelukkig geland.

A laud to 3 brave men from Scheveningen Ary Dykhuizen, Chiel Pronk en Krelis Spaan
They arrived safely after a 50 hour trip on January 6 1781 with a small boat from England to the Dutch coast

Wys:Music  Lison dormait dans un bocage by Mozart.

Luistert o vrienden, ik zal thans zingen,

Iets, uwen aandagt dubbeld waard;

't Schynen onmogelyke dingen,

Zo ongemeen zyn zy van aart.

'k Zal echter u de waarheid melden,

Daar kunt gy zeer gerust op gaan;

Van Pronk en Spaan, van Pronk en Spaan,

Van Dykhuizen, die wakkre helden,

Hef ik thans aan, hef ik thans aan,

My dunkt, daar mag een deuntjen op staan.


Toen zy naar Engeland zyn gevaaren,

Wisten zy van den Prins geen kwaad;

Of van het Oorelogsverklaaren,

Dat England deedt aan onzen Staat.

Maar hier klinkt hen die maar' in de ooren.

De Zee stond hol, de wind was guur;

Goê raad was duur, goê raad was duur;

Men kon aan 't strand elkaêr niet hooren;

Het weêr was zuur, het weêr was zuur.

O wat een droevig avontuur!



Toen zag de een bedrukt op den ander,

Zy zwegen, zo was 't hart beklemt;

Eindlyk zo kwamen zy by elkander,

En Pronk, naa dat hy eens hadt gehemt,

En een frisch pypje hadt opgestooken,
[p. 65]origineel

Sprak op deez wys zyn makkers aan:

‘Wat nu gedaan? wat nu gedaan?

De Vreê met England is gebroken.

Hoe zal 't ons gaan? hoe zal 't ons gaan?

Kom, laaten wy ons wel beraên!



Blyven wy hier, zy zullen ons vangen;

Kyk, dat is als een paal zo vast!

Mogelyk spreken zy wel van hangen;

Elk van ons is een fluksche gast,

't Is om de vryheid, 't is om ons leven,

Wat is 'er kostlyker op aard!

Wat zo veel waard? wat zo veel waard?

Laaten we ons naar de boot begeven,

Geenszins vervaart, geenszins vervaart;

't Is of de Zee al wat bedaart.
[p. 66]origineel

Makker, was 't antwoord, wy zyn 't genegen,

Vlugten wy maar terstond naar zee:

Wat valt hier langer te overwegen?

Lustig, de voorraad moet wis meê.

Laat ons door geen gevaar verschrikken,

Al is onze overtocht vry groot:

Is dit al 't brood? is dit al 't brood?

En is er anders niet te bikken?

Maar 't is uit nood; maar 't is uit nood;

We ontkomen nog misschien den dood.’



Zo, onbevreest voor storm en baaren,

Treeden zy in hun zwakke schuit;

En in het Zeemans werk ervaaren,

Draayen zy 't fix de haven uit,

Zetten het regt naar onze stranden,
[p. 67]origineel

Elk stuurt met even goed beleid,

En handigheid, en handigheid,

Al hoopend dat zy zullen landen,

Elk is bereidt, elk is bereidt,

Te doen al wat een Makker zeidt.



Denkt eens, wat hebben zy geleden,

Zo van den honger dorst, als kou!

Krimpende in hun doornatte kleden!

't Is net of ik de Maats beschouw!

Zy maaken zellen van hun linnen,

Hoe schraaltjes ook daarvan voorzien;

Maar 't moest geschiên, maar 't moest geschiên.

Zo bragten zy 't gelukkig binnen,

Dees braave liên, dees braave liên,

Zo mogten zy 't gevaar ontvliên.
[p. 68]origineel

Naauwlyks was nog hunn' komst vernomen,

Of men deedt hen ook met elkaêr,

Zo dryvend naar het Haagje komen,

Myn Heer de Prins die zag hen ook daar,

Die hun zyn milde gunst betoonde,

(Het weldoen is hy steeds van zins!)

Lang leef de Prins! lang leef de Prins!

Die hen zo Vorstelyk beloonde,

Lang leef de Prins! lang leef de Prins!

Drinkt hem ter eer een glaasje Rins!



Oorlof gy vroome Scheveningers,

Roemt op Dykhuizen, Pronk en Spaan,

Geeft, geeft den Brit braaf op zyn vingers,

Zet hy 't eens op uw' stranden aan.

Oorlof ook onvertzaagde helden;
[p. 69]origineel

Zy, die dit Liedjen heeft gedicht,

Acht zich verpligt, acht zich verpligt

Om van de stoute daad te melden,

Door u verricht, door u verricht:

't Voldoet u, vrienden, ook wel ligt.

Shannon plays Lison Dormait by Mozart on violin
YouTube-video Shannon plays Lison Dormait by Mozart on violin weergeven

Mozart - 9 Piano Variations on 'Lison dormait' in C by Dezede, K.264

serendipity

Who do you think you are is also in Holland on televison .
In the episodeof last night the city of Leiden was in the picture.
in the 16th century a lot of people from the Lille area in France fled to Holland to Leiden .
They were all involved in the wool industry.
So a good reason to try and find if Catherina's family was born there as well .
And then we find today the 27th of November , Catherine´s 160 th birthday  .
in the poor house and orphanage .
Engelbregt, Maria, spinster, weduwe van Johannes Fris; bedeeld, oud 43 jaar, in 1765; kinderen: Cornelia, 13 jaar, Marijtie, 10, Catharina, 8, en Jannetie, 4

881 folio 64

As Gilly would say serendipity !!!!

So Catherine was born in Leiden and after the death of her father was very poor ..she and her mother and siblings had to live in the poorhouse.

In the end she was the mother of a professor and had a better live I think.

The grandparents of Catherina Fris (the mother of Jerome Nicholas Vlieland) were also working in this industry and are from that area.
Her father was a rokjeswever.

Catharina Fris, ged. RK Leiden op 27 nov 1756.

• Vader:
  Johannes Fris, zn. van Adam Fris (lakenwerker) en Marijtje Witmans, ged. RK Leiden op 10 jan 1724 (getuigen: Joannes Heus en Maria Franse), rokjeswever, otr. Leiden op 25 apr 1744, tr. Leiden op 16 mei 1744 (getuigen: bruidegom: Johannes Engelbregt stiefvader Uytterstegragt en getuige bruid: Marijtje Witmans stiefmoeder Uytterstegragt).

• Moeder:
  Marijtje Engelbregt, dr. van Johannes Phillippus Engelbregt (lakenwever) en Maria Wouterse Ferie, ged. RK Leiden op 17 mrt 1723, doopgetuige van haar kleinzoon Arnold Heusen.

the complete index of the poor house 

We already found today ,by looking for prisoners of war items that some of the prisoners were teaching French instead of working with straw or bones.
We did know that, but it is always good to remember .

wallpaper

Like a real Miss Marples we started our research of the box made by the prisoners of war .
We send pictures of the box to all the museums which have  something to do with the Napoleonic war.
So we contacted for example  the museum in Peterborough, Norman Cross , the Victoria and Albertmuseum ,Friends of Norman Crosse. Museum in Chatham  and Norwich
We received a lot of mails to tell us we were welcome to look in the museums and see for ourselves .
We are even welcome in Paris where the head of the Napoleontic affairs
Professor Peter Hicks liked to  point out some important books to us .
We found some great websites on internet from auctions involving similar boxes.
Also we looked for the houses on front of the box .Is it a row of houses?A castle ,a building.?
Then we found the site of an restorator of these boxes in America.
He told us that we had to look on the inside for the wallpaper and for the hinges and lock. .
Well the hinges and lock were easy .They were never on this box.

The  wallpaper on the inside could tell more about the date and country.
You learn a lot researching , Did you know that wallpapering started  around 1790 ,for hygenic reasons .
For  paneling on the walls, there was due to the wars ,not enough wood.
And the technical revolution of that time made it possible to make the paper and print it with machines instead of by hand .
Finding out our  wallpaper is not as easy as it sounds.
The very special ones ,you can find on the internet in the museums .But the normal stuff ,with a floral print,is not that easy to find.
Also the patterns are used over many years ,even centuries.
But again there was a wallpapercollector who could help us out and there is even a wallpapermuseum in Holland and from the picture they suggested it could be later redecorated as the paper could be from late 19 th century.
And they both came up with the idea of Belgium or England .Not French or Dutch.But they could not be accurate without seeing the real thing or testing it.
So we will keep you posted .
The pictures of the box did not ring a bell and  at the wallpapersociety and they now think the wallpaper could be as early as 1820.

More on the box.
more on straw

oil on the waves

Many years ago the fishermen of Noordwijk did what we only know as a proverb.
They poored oil on the waves to have a smooth sea.
We found it in a book from 1786
The Herringfishermen of Katwijk , Noordwijk and more had some cans of lampoil or a keg of train oil  on their trip .
The laid the cans near the scuppers and this way the oil dripped calmly in the sea.
The sea instantly calms down and heaves but does not fall any more.
Some of the fishermen recomment a quarter of trainoil. It  is enough to make a layer to level the sea from Noordwijk to England.
Also in this book we find more advise and information on how to poor oil on the waves.

You can drill a hole in the stop of the oilbottle and hang it on the front of your ship .or poor it in old stockings.
On the returntrip the fat of the herring mingles with seawater and gives it a smooth surface.

The Bristol prisonship

Construction and career

Bristol, named after the eponymous port, was ordered on 12 October 1768 to a design by John Williams. The ship, however, was not laid down until May 1771 at Sheerness Dockyard and was launched on 25 October 1775. Commissioned that same month, she cost £23,440 to built and a further £3,574 to outfit.[2]

During the American War of Independence, she was Commodore Sir Peter Parker's flagship during the attack on Sullivan's Island on 28 June 1776 and was heavily damaged during the battle. Later in the war, she was stationed off Jamaica, and fought at the Battle of Cuddalore. After 1794 she was used as a prison ship (lying in Gillingham Reach, in the County of Kent),[3] and was broken up in June 1810 at Sheerness.[4]

Other prisonships

A book about the prisoners of war in the hulks

De Hoop or Hope or Hoffnung

We found de Hoop, a ship also captured on the same day on the Doggerbank as Elisabeth.

You can see that Ary Cornelis Vlieland  lost his life in this action and died in hospital .

The crewmembers on the Hoop (in Prussian or German  Hoffnung) were 

Cornelis Hendriks Wassenaar

Gijsbert A Ouwehand

Cornelis Baert visser 

Arie Cornelis Vrieland 

In the National Archives the originals are kept, but they are to fragile to scan or copy ,.so we will have to go their one day and see for ourselves ,because from some strange reason ,you are allowed to see and touch it ,but it cannot be scanned or copied ,it is to fragile for that.

And just for that answer you have to pay 9 Pound each.

The good news is ....They can be copied .......

tToday we received the price for the scans  of  these 3  bundles..

IThe estimate is 256 Pound each .

Which means You will not see the originals in this blog as 768 pounds for some  30 pages of copies, even we like to know what is in it , it is to expensive.

Thomas Vink

Do you recognize this name ? We know Thomas Vinck already.  He was together with Hendrik Vlieland on the Aufwarther . He was captured and said he was from Leer in Germany  First name(s) : Thomas Last name :Vink Year :1810 Nationality :Dutch Service number - Rank - Ship name - Name of ship or camp received from :Magnet Prison camp or ship :North Yarmouth Country of imprisonment :England Conflict :Napoleonic Wars Archive :The National Archives Archive reference :ADM 103/460 Document details:Register of Dutch POWs, Yarmouth, 1810-1811 Record set :Prisoners of War 1715-1945 Category :Military, armed forces & conflict Subcategory :Regimental & service records Collections from :Great Britain translation 2015 We Georg Paul Schott consul of his Majesty the King of Prussia, at the city´sof the Maas. Residing in Rotterdam Declare and certify  providing that ,at the request to the glory of Bentinks agent here to all concerned that the master Hendrik Vlieland Master of the ship Der Aufwarther van Knipshausen shown his documents to us en declares dat he  is meaning to sail his ship to Embden. with his crew  coxswain Corn(elis) Vinck from Leer earning in a week 6 guilders sailor Klaas Schie from Embden                                         5 guilders Cook Tomas Vinck from Leer                                             5 guilders Cooksmate Jacob Tol from Blunswees                             3 guilders who are in service of this ship. To approve all this , we sealed the declarition with the Royal Consular seal and our signature              Rotterdam 3 Feb 1804                                       G.P.Schott *note 2015 This paper belongs to the prizepapers of the Aufwaerdter . Note The crew was not really  from Prussia but from Noordwijk Holland. more on Thomas Vinck

John Henderson and Elizabeth Henderson-Greenlaw

Amelia Henderson is the daughter of James Henderson and he is the son of John Henderson and Elizabeth Greenlaw.

Elenor Langhorne

Winnifred Langhorne

Cornelis Friland

first name(s): Cornelius
Last name Friland
Year 1799
Nationality France
Service number -
Rank -
Ship name -
Prison camp or ship Yarmouth
Country of imprisonment England
Conflict Napoleonic Wars
Archive The National Archives
Archive reference ADM 103/463
Document details Register of POWs, Yarmouth, 1793-1798
Record set Prisoners of War 1715-1945
Category Military, armed forces & conflict
Regimental & service records
Collections from Great Britain

	First name(s)Cornelius Last nameFriland Year1799 Nationality France Service number- Rank- Ship name- Prison camp or ship Yarmouth Country of imprisonment England Conflict Napoleonic Wars Archive The National Archives Archive reference ADM 103/463 Document details Register of POWs, Yarmouth, 1793-1798 Record set Prisoners of War 1715-1945

Jan Vlieland

Elisabeth

ook onder schipper Gerrit Verboom en de Elisabeth vinden we ook een Jacob Vrijland.
Also on the Elisabeth ,Gerrit Verboom master we find j
Jacob Vryland .

This family so it seems does not belong to our Vlieland family .
We found an excellent family tree Vrijland which we include.

Mrs Vlieland

Norfolk Chronicle 13 July 1833

Catharina Engelbrecht

laats	Leiden
Datum	06-11-1727
Bron	Doopboek RK Bakkersteeg
Kind	Catharina Engelbrecht
Vader	Joannis Engelbrecht
Moeder	Maria Perrie
Getuige	Joannes Crossert
Getuige	Marie Provo
Bron	Archiefnr 1004 Archiefnaam DTB Inventarisnummer 293

C.A.Vlieland on the Moldavia in 1914

First name(s):C A  Last name:VLIELAND  Gender:Male  Age:24  Birth year:1890  Marital status:M  Occupation:CIVIL SERVANT  Departure year:1914  Departure day:11  Departure month:12  Departure port:LONDON  Destination port:PENANG  Destination:PENANG  Country:MALAYSIA  Destination country:MALAYSIA  Ship name:MOLDAVIA  Ship official number:117382  Ship master's first name:G W  Ship master's last name:GORDON  Shipping line:PENINSULAR & ORIENTAL STEAM NAVIGATION CO.  City: LONDON  Ship destination port:SYDNEY  Ship destination country:AUSTRALIA  Ship registered tonnage:4930  Number of passengers:326 more on Charles Archibald Vlieland  more on the Moldavia

Zeeslag bij Kamperduin, 11 oktober 1797

Zeeslag bij Kamperduin, 11 oktober 1797   
Click on link  for English version
De vloot van de Bataafse Republiek leidt een verpletterende nederlaag  tegen de Britse zeemacht. 
Nadat de Franse Revolutie aan het begin van de jaren ’90 van de 18e eeuw de invloed van  Frankrijk in Europa deed groeien, ontpopte Engeland zich als grootste tegenstander van deze  ontwikkeling. Samen met een aantal bondgenoten, waaronder de op dat moment door stadhouder Willem V geregeerde Nederlandse Republiek, ontketende zij in 1793 de Eerste Coalitieoorlog, gericht op het indammen van de Franse invloeden. 
Maar de Fransen, onder leiding van Napoleon  Bonaparte,konden als gevolg van de invoering van de dienstplicht over grotere legers beschikken  en zagen kans steeds meer coalitieleden van Engeland op de knieën te dwingen. Na het verslaan  van het Oostenrijks/Hollands leger in 1794 werd het jaar erop de Nederlandse Republiek  omgedoopt in Bataafsche Republiek en bij de Vrede van Den Haag (mei 1795) gedwongen steun  te verlenen aan de Franse strijd tegen Engeland. De Engelsen zaten ondertussen niet stil en zagen in korte tijd kans om de weerloze Bataafsche  Republiek te ontdoen van haar overzeese koloniën. In 1796 overmeesterde een Engelse  vlooteenheid een Bataafs eskader in de Saldanha-baai nabij Kaap de Goede Hoop zonder slag of stoot. De Bataafse machthebbers reageerden furieus. In een poging terug te slaan beraamden zij een Bataafse invasie in Ierland. De inval werd eind 1796 op het laatste moment afgelast. Halverwege 1797 besloten de Bataafse Commissie tot de Buitenlandsche Zaken en het Committé  van Marine dat de vloot slag moest leveren met de Britse vlooteenheden, die het gehele jaar de  Hollandse en Zeeuwse zeegaten hadden geblokkeerd en ervoor hadden gezorgd dat geen  Bataafse schepen zee konden kiezen. De opperbevelhebber van de Bataafse vloot, vice-admiraal Jan Willem de Winter (1761-1812), zette zijn vraagtekens bij de te verwachten uitkomst van een  dergelijke zeeslag, aangezien hij de Britse vloot sterker achtte in aantallen schepen, stukken  geschut en bemanningsaantallen per schip. Toch volgde De Winter het bevel van zijn meerderen  op en op 7 oktober stak hij aan boord van zijn vlaggenschip De Vrijheid (74 stukken) bij Texel in  zee, gevolgd doorde andere schepen van zijn vloot. 
In totaal bestond de Bataafse vloot uit 15  linieschepen (74-54 stukken), 1 geraseerd linieschip (44 stukken), 3 fregatten (44-32 stukken) en  een 7-tal kleinere schepen. 96 
De al die tijd voor de kust van Texel liggende Britse vloot bleek niet in zicht en voor het eerst sinds  meer dan een jaar kon De Winter met zijn schepen enige oefeningen houden. 
Hij beoefende het varen in linie en hield enige gevechtsmanoeuvres. 
Veel tijd om te oefenen kreeg De Winter niet, want op 10 oktober kreeg hij berichtvan een bevriende visser, dat de Engelse zeemacht zich  wederom nabij de Texelse kust bevond. Daarop toog de Bataafse macht naar het noorden en op 11 oktober werd onder het zicht van de  kust bij Kamperduin de Engelse vloot, bestaande uit 16 linieschepen en een aantal kleinere  schepen, onder bevel van admiraal Adam Duncan (1731-1804) waargenomen. Onmiddellijk gaf De Winter het sein om de “lijn der bataille” te formeren, hetgeen de Bataven door gebrek aan  ervaring en het slecht bezeild zijn van een aantal schepen, niet goed lukte. De Britten kozen er niet voor om een liniegevecht aan te gaan, maar stormden met de wind vol in de zeilen recht naar voren. Duncan had zijn macht opgesplitst in twee eskaders, waarvan hij zelf aan boord van de Venerable (74 stukken) het eerste commandeerde en vice-admiraal Richard Onslow aan boord van de Monarch (74 stukken) het tweede. Gebruik makend van de gaten in de  Bataafse linie voer een aantal Engelse schepen vanaf de bakboordzijde dwars door de vijandelijke  linie, waarbij zij tijdens het doorbreken de voor- en achterzijde van de Bataafse schepen de volle  laag konden geven (het zogenaamde enfileren). Daarna draaiden zij aan de stuurboordzijde van  de Nederlandse schepen bij om samen met een ander Engels schip dat aan de bakboordzijde was  gebleven een Bataafs schip van twee zijden te beschieten (doubleren). Het linieschip 'De Vrijheid', ingesloten door vier Britse linieschepen 97 De gekozen strategie stelde de Britten in staat om vuurkracht te concentreren. Nadat een Bataafs  schip door het doubleren was uitgeschakeld, verlegden de Britse schepen het vuur naar een  ander. De Bataven daarentegen zagen zich steeds afgesneden van hun kameraden en konden  weinig of niets doen ter ontzetting van hun landgenoten. Aan boord van de Bataafse schepen werd de verdediging, ondanks het tactische overwicht van de  Engelsen, voortvarend opgepakt. In de voorhoede bracht het linieschip Hercules (64 stukken), onder bevel van kapitein-luitenant Rijsoort, na twee volle lagen schroot afgevuurd te hebben op  het Engelse linieschip Triumph (74 stukken, kapitein W.H. Essington), dat laatste schip bijna tot overgave. Slechts doordat een carronade-beschieting vanaf de Triumph de verschansing van  de Hercules in vlam zette, wist Essington zijn schip te behouden. Het gros van de overige Bataafse schepen verzette zich eveneens met hand en tand. Tegen de  overmacht en de nadelige tactische situatie waren zij echter niet opgewassen. In de achterhoede  werden de linieschepen Delft (54 stukken), Alkmaar (56 stukken), Haarlem (68 stukken) en Jupiter (72 stukken) en het fregat Monnickendam (44 stukken) gedoubleerd en overmeesterd. In het centrum van de Bataafse vloot werd De Vrijheid door vier Engelse schepen tegelijk  aangevallen. De brandende Hercules was in dit deel van het strijdtoneel terecht gekomen en  dreigde in aanvaring te komen met o.a. de Brutus (74 stukken) van schout-bij-nacht Johan Arnold  Bloys van Treslong (1757-1824), die hierdoor verhinderd werd om De Winter te hulp te komen. Ook andere commandanten zagen geen kans of durfden niet met hun kapot geschoten  schepen De Vrijheid te ontzetten. De Winter verdedigde zich in totaal drie uur, waarna hij zijn tot wrak geschoten schip overgaf. In totaal maakten de Engelsen tien schepen buit, waaronder negen linieschepen. Bijna 1400  Bataafsche zeelieden werden gedood of verwond. Aan Engelse zijde ging niet één schip verloren, maar werden ruim 1000 gesneuvelden en gekwetsten geteld. Door het verslechteren van het weer zagen de Britten zich genoodzaakt de achtervolging van de overgebleven Bataafse schepen te  staken. De overmeesterde schepen werden naar Yarmouth overgebracht, behalve de Delft en het fregat Monnickendam die door de opgelopen schade en het slechte weer verloren gingen. In Engeland was de vreugde enorm. Immers, een klinkende overwinning was behaald op de Britse  erfvijand ter zee. De gevangenen genomen Bataven werden uitstekend behandeld en na een  aantal maanden werd hen de keuze gelaten om in Engeland te blijven of terug te keren naar het vaderland. Admiraal De Winter keerde terug, onder toezegging nooit meer de wapens tegen  Engeland op te nemen. In de Bataafse Republiek was het op 12 oktober onderbevelhebber schout-bij-nacht Samuel Story  (1752-1811) gelukt om Texel te bereiken met een handvol kapitale schepen. Schout-bij-nacht Bloys van Treslong kwam met drie schepen aan in Hellevoetsluis. Het nieuws van de afloop van de  zeeslag kwam hard aan in de Republiek. Bijna de helft van de vloot was verloren gegaan en nooit eerder was een Nederlandse admiraal krijgsgevangen genomen door de Engelsen. Maar de  98 binnenstromende verhalen over de manier waarop de zeelieden zich geweerd hadden deed de  woede over de toegebrachte vernedering omslaan in enthousiasme en eerbetoon. Toch moest een oorzaak voor het debâcle gevonden worden. De Nationale Vergadering hield de  Commissie tot de Buitenlandsche Zaken de hand boven het hoofd. Hierdoor bleven oorzaken als  de slechte geoefendheid van de vloot en het omwille van binnenlandse sentimenten inzetten van  een zwakkere vloot tegen een sterkere tegenstander buiten schot. Het onderzoek richtte zich vooral op het gedrag van de bevelvoerende officieren, die voor een  Hoge Zeekrijgsraad gedaagd werden. Deze krijgsraad zuiverde de in de publieke opinie als held  bestempelde admiraal De Winter van alle blaam. Enkele andere officieren werden disciplinair bestraft, maar de uiteindelijke zondebok werd gevonden in Johan Arnold Bloys van Treslong. Deze  ongelukkige schout-bij-nacht van aristocratische huize, wiens rechterarm tijdens de slag werd  verbrijzeld, zou vóór de aanvang van het gevecht niet de juiste plaats in de linie hebben  ingenomen en tijdens het gevecht niet voldoende hebben gedaan om De Winter te ontzetten. Ondanks het feit dat Bloys van Treslong geloofwaardige argumenten te zijner verdediging kon  aanvoeren, werd hij schuldig bevonden en veroordeeld tot vijf jaar schorsing en betaling van een  deel der proceskosten. Het zou meer dan tien jaar duren voor de gewezen schout-bij-nacht in ere  werd hersteld onder het bewind van koning Lodewijk Napoleon. De Slag bij Kamperduin droeg er toe bij dat tijdens de volgende Napoleontische oorlogen de  Engelse marine de hegemonie ter zee niet uit handen heeft gegeven. Een Franse invasie van  Engeland heeft, hoewel dit plan later in een vergevorderd stadium was, als gevolg van het Britse  overwicht op zee nooit plaatsgevonden. De Bataafse marine, later opgenomen in de Franse  marine, zou na de nederlaag bij Kamperduin tijdens de gehele Franse overheersing geen rol van  betekenis meer spelen.
The battle of Camperduin
Jan Hollander